Günümüz Özbek Öykülerinde Kadın Ruhunun Yorumu

Günümüz Özbek öykücülüğünde kadın karakteri, kadının edebî yorumu meselesi incelenir.

Özet

Her insanın bitkilerin, doğanın, hayatın, erkeğin ve tabii ki kadının güzelliğine dair kendi bakış açısı vardır. Bu bakış açısı edebiyat söz konusu olduğunda daha da derin bir anlam kazanır. İnsani bir bilim olarak tanımlanan edebiyat, her şeyden önce bir kadın bilimidir. Çünkü bu bilim daha çok kadına dair bilinmeyenleri ve anlaşılması istenenleri araştıran ve keşfeden bir bilim olarak değerlendirilebilir. Dikkat edilirse en eski eserlerin de kadınlara atfedildiği anlaşılmaktadır. Söz konusu eserlerde kurgulanan çatışmanın merkezinde daima kadın ve ona dair unsurların yoğun olarak yer aldığını görmek mümkündür. Aslında edebiyatın teknik ve içerik olarak gelişimi, kadın temasının edebi olarak incelenmesi ve derinliğinin artmasıyla da yakından ilişkilidir. Nitekim dünya edebiyatında kadın karakterin genel ve özel niteliklerinin araştırılması, edebi sürecin genel kurallarının, özellikle de milli edebiyatların karşılaştırmalı-tipolojik açıdan araştırılmasına yardımcı olur.

Dünya literatürüne bakıldığında kadın karakterinin eski çağlardan bu yana eserlerde süreç içerisinde kült düzeyine yükseldiğine tanık olunmaktadır. Kadın karakterinin dünya edebiyatında ele alınışı ve toplumdaki yeri, yaşadığı tarihsel dönemle doğrudan ilişkilidir. Dünya edebiyatında kadının bir kült düzeyine yükseldiğini gösteren örnekler arasında İngiliz edebiyatında Elizabeth, Japon edebiyatında Queen Otikuba, Rus edebiyatında Tatyana Larina ve Natasha Rostova, Amerikan edebiyatında Scarlett O'hara, Fransız edebiyatında Madame Bovary gibi ünlü isimleri saymak mümkündür.. Bu kahramanlar yaşadıkları dönemin kadınlarının sembolleri. Ayrıca Doğu medeniyetinde de Binbir gece masallarından Gümüş Bibi, Zeynep, Zebi ve Zeberced gibi karakterlerin işlendiği modern eserlere kadar, özünde milli kimliği taşıyan kadın karakterler var.

Özbek edebiyatında kadın karakterleri ele alma ve farklı tiplerini tasvir etme deneyimi devam etmektedir. Bu makalede günümüz Özbek hikâyeciliğinde kadın karakteri ve kadının edebi yorumu konusu incelenmiştir.