Uluslararası İlişkilerde Yapay Zekâ Kullanımının Uluslararası İdealist Ve Realist Teoriler Bağlamında Analizi

Özet

Daha çok fenni bilimler ile ilişkili görülen yapay zekâ kavramı, 21. yüzyıl itibarı ile kullanım sahasının sosyal bilimler alanına da genişletilme çabalarına paralel olarak adından sıklıkla söz ettirir hale gelmiştir. Yapay zekâ teknolojisinin sosyal bilimlerde kullanılması arzusunun ise beraberinde bazı sorunları getirmesi muhtemeldir. Öyle ki fen bilimlerinin, evrende gerçekleşen çeşitli olay ve durumları sabit kanunlar ile açıklayabilme potansiyeline karşın, öznesi insan olan sosyal bilimler bu potansiyelden görece uzaktır.  İnsani duyguların yapay zekâya tam olarak aktarılması noktasında yaşanan güçlükler yapay zekâ teknolojisinin sadece geliştirdiği birtakım matematiksel formüller üzerinden çözümlemelerde bulunabilmesini beraberinde getirmektedir. Tüm bu sınırlılıklar göz önüne alındığında yapay zekâ teknolojisinin sosyal bilimler alanında kullanılmasının etkilerinin bilimsel çalışmalar ile tespit edilmesi oldukça önem kazanmaktadır.  Bu konuda yapılacak bilimsel çalışmalar;  yapay zekâ teknolojisinin sosyal bilimler alanında kullanılması ile ortaya çıkabilecek muhtemel sorunlara karşı etkin önlemler alınmasında ve insanoğlunun gelişimi için yapay zekâ teknolojisinden en verimli sonuçlar alınması bizlere katkı sağlayabilir.

Bu çalışmada; yapay zekâ teknolojisinin, sosyal bir bilim olan uluslararası ilişkilerde kullanılmaya başlanmasının disipline olabilecek etkileri uluslararası idealist ve realist teoriler bağlamında incelenmiştir. Çalışmada öncelikle yapay zekâ kavramı ve fikriyatı, yapay zekâ teknolojisinin gelişimi, yapay zekâ türleri, insan zekâsı ve yapay zekâ arasındaki ilişki ve uluslararası realist ve idealist teori ele alınmış olup böylelikle son kısımda yapılacak olan analize temel oluşturulmuştur. Çalışmanın temel tezi; yapay zekâ teknolojisinin dış politikada karar verme süreçlerinde aktif olarak kullanılmasının, idealist uluslararası ilişkiler teorisinin argümanlarının geçerliliğini sınırlayacağı, realist uluslararası ilişkiler teorisinin öngörülerini dünya siyasetinde tekrar egemen kılacağı, bu hegemonyanın ise uluslararası ilişkiler disiplinini, yapay zekâ temelli yeni teoriler ve uluslararası hukuk kuralları üretmeye zorlayacağıdır.